Headless CMS: een veelbelovende trend

Een headless content management systeem (CMS) is een relatief nieuwe ontwikkeling op het gebied van websitebeheer. De toepassing van een headless CMS is de laatste jaren dan ook aan een flinke opmars bezig. Dit komt onder andere door de opkomst van frameworks zoals React, Angular en Vue, die naast hun frontend ook een backend nodig hebben. Ook zien we een groeiende behoefte aan het kunnen delen van content op verschillende platformen. Een gescheiden inhoud en presentatie is dan ook een logisch gevolg. In dit artikel zoomen we in op de headless trend, in het specifiek op headless Drupal. Wat houdt headless precies in, wat zijn de voor- en nadelen en wanneer is het voor jou van toepassing? 

Traditioneel CMS vs. Headless CMS vs. Decoupled CMS

Drupal biedt de mogelijkheid om een website op drie verschillende manieren op te zetten: traditioneel, headless en decoupled. 

Traditioneel CMS

Een traditioneel CMS bestaat uit een gekoppelde backend en frontend. Inhoud wordt gemaakt, opgeslagen en beheerd op de backend van de website. Ook is dit de plek waar aanpassingen aan het ontwerp en toepassingen worden gedaan. Deze backend is gekoppeld aan de presentatielaag (frontend). De frontend is dus datgene wat bezoekers van de website te zien krijgen. Bij Drupal als traditioneel CMS wordt content dus aangemaakt in Drupal, en middels code wordt die content aan bezoekers gepresenteerd.

Headless CMS

Een headless CMS bestaat in principe alleen uit een backend. Het voorziet dus alleen in het editen en managen van de content. Voor het uiteindelijk genereren van de pagina’s en gebruikersinterface is een losse frontend nodig. Bij een headless CMS opzet is Drupal dus niet verantwoordelijk voor de presentatie van de content. De headless architectuur geeft je op deze manier de mogelijkheid om content op verschillende kanalen tegelijk te publiceren. Niet alleen op websites, maar denk ook aan apps, intranet, backoffice applicaties, wearables, dashboards, Internet of Things of Virtual Reality.

Decoupled CMS

Headless en decoupled lijken erg op elkaar en worden dan ook vaak met elkaar verward. Een decoupled CMS zit eigenlijk tussen een traditionele en headless architectuur in. In een decoupled CMS zijn de systemen voor het maken en opslaan van de inhoud (backend) en het presenteren via een interface (frontend) apart ondergebracht. Zodra de inhoud aan de achterkant is gemaakt, wordt de inhoud via API’s opgehaald en gepresenteerd aan de bezoeker. Een belangrijk verschil met de headless structuur is dat je bij een decoupled CMS naast een API ook over een presentatielaag beschikt, en daarom niet alles zelf hoeft te bouwen.

Drupal is in eerste instantie een traditioneel (coupled) CMS. Maar betekent dit dat je met Drupal geen headless systeem kunt opzetten? Gelukkig niet. Door middel van een aantal aanpassingen kun je je bestaande Drupal CMS headless maken. Hiervoor worden de frontend-templates ontkoppeld en voorzien van de nodige REST API’s.

De voordelen van Drupal als headless CMS

Omnichannel content publiceren 

De headless technologie wint rap aan populariteit. Gebruikers willen namelijk voorzien worden in hun wens content op verschillende kanalen en apparaten te consumeren. Met een headless (of decoupled) Drupal CMS is het mogelijk om alle kanalen tegelijk te voorzien van de laatste en juiste informatie. Wanneer de content een fout bevat hoef je deze dus niet op elk apart kanaal te verbeteren. 

Focus op klantervaring

Een groot voordeel van een headless omgeving is dat je alles zelf mag inrichten. Je frontend is als het ware een leeg canvas; Je data kun je tonen op de manier die jij wilt, en die past bij het (verkoop)kanaal. Welke user experience je laat zien op welk kanaal is dus helemaal aan jou. 

Toekomstbestendigheid

Wil je ooit overstappen naar een ander CMS, of een andere frontend willen bouwen, dan kun je het headless CMS of de frontend eenvoudig vervangen. Op deze manier blijft je website schaalbaar en kunnen toekomstige uitdagingen vroeg worden aangepakt.

Meerdere backends tegelijk inzetten

Nog een voordeel is dat je meerdere backends (je PIM, ERP, CRM en CMS) tegelijk in kunt zetten om samen te laten komen in je frontend. Meerdere databronnen kunnen zo aan je frontend worden samengebracht.

De uitdagingen van Drupal als headless CMS

Een headless Drupal CMS houdt zich niet bezig met de visuele presentatie. Dit betekent dat er geen centrale frontend of standaard functionaliteiten (zoals online editing en previewmogelijkheden) aanwezig zijn. Als marketeer de layout van een pagina aanpassen, of controleren hoe een stuk content er visueel uitziet is dus pas mogelijk als deze functionaliteit door een developer is toegevoegd. 

Wanneer is Drupal als headless CMS interessant?

Wil je graag meer flexibiliteit en vrijheid in je website? Dan is een headless CMS wellicht interessant. In de volgende situaties is een headless CMS voor jou de juiste keuze:

Je hebt meerdere frontends - Heb je naast de reguliere website nog een andere frontend zoals een intranet, app, portaal of webshop? Met Drupal als headless CMS kan de content op één centrale plek gepubliceerd worden op verschillende kanalen.

Snel groeien - Heb je de ambitie om snel te groeien met je bedrijf? Met een headless CMS en losse frontend blijf je altijd flexibel om snel in te springen op nieuwe ontwikkelingen. Zo blijf je ook de concurrentie een stap voor.

Veiligheid is belangrijk - Wanneer je te maken hebt met privacygevoelige informatie, wil je een hack natuurlijk ten alle tijden voorkomen. Een headless CMS is dan de juiste keuze om te maken.

Headless Drupal: Here to stay

We zien dat de markt van headless technologie de afgelopen jaren sterk gegroeid is, en nog steeds groeiende is. Met een headless structuur ben je flexibel en schaalbaar, maar het brengt ook uitdagingen met zich mee. Een sterk developmentteam is een vereiste wanneer je een headless omgeving wilt opzetten. Maar met het oog op de toekomst is de headless trend wat ons betreft zeker een mooie ontwikkeling; headless is here to stay.