Drupal 10 komt eraan: Wat kun je verwachten?

Drupal is één van de meest populaire open source CMS’en ter wereld. Het is dan ook belangrijk dat Drupal constant up to date blijft. De release van Drupal 10 staat voor de tweede helft van dit jaar op de planning. Dat is met slechts twee jaar na de release van Drupal 9 sneller dan we gewend zijn. In dit blog vertellen we je wat de verschillen zijn tussen Drupal 9 en Drupal 10, waarom het verstandig is te migreren en hoe je je het beste voorbereid op de overstap naar Drupal 10.

Over Drupal

Mocht je nog niet bekend zijn met Drupal, dan leggen we het even kort uit. Drupal is een open source content management systeem (CMS). Dat betekent dat de software gratis en vrij toegankelijk is voor iedereen. Drupal heeft meer dan 20.000 modules die het mogelijk maken om eindeloos functies toe te voegen, te combineren en daardoor digitale transformaties te realiseren. Dankzij de wereldwijde community is Drupal één van de meest veilige CMS’en ter wereld. Door lid te worden van de Drupal community kun je helpen met het uitbrengen en ontwikkelen van een nieuwe versie. Momenteel is de nieuwste release, Drupal 10, al in de development versie. De Drupal community werkt hard om op tijd een stabiele versie uit te brengen.

Waarom komt Drupal 10 zo snel?

De release van Drupal 10 staat gepland rond juni 2022, met een release window tot november 2022. De end of life van Drupal 9 zal plaatsvinden tegen eind 2023. Dit houdt in dat stabiliteits- en veiligheidsupdates vanaf dat moment niet meer worden doorgevoerd. In principe heb je dus tot eind 2023 om te updaten naar Drupal 10.

Drupal 9 heeft een veel kortere levensduur ten opzichte van zijn voorgangers. De reden hiervan heeft te maken met de third-party componenten waarvan Drupal afhankelijk is. Deze componenten hebben hun eigen levenscyclus. Is de levensduur van zo’n component ten einde en verbreekt de nieuwe versie achterwaartse compatibiliteit, dan is Drupal genoodzaakt om een nieuwe versie uit te brengen.

Drupal 10 release: Wat verandert er?

Op een aantal verbeteringen na blijven grotere veranderingen uit bij de overgang naar Drupal 10. In essentie wordt Drupal 10 een verfijnde versie van Drupal 9, met geüpdatete third-party componenten, een verbeterde gebruiksvriendelijkheid en een beter ondersteunde headless architectuur.

Third-party-updates

Drupal 10 beschikt over de nieuwste versies van third-party componenten. Deze verbeterde uitvoeringen zijn veiliger, krachtiger en gebruiksvriendelijker voor zowel gebruikers als ontwikkelaars.

CKeditor

De CKeditor is de visuele (WYSIWYG) editor van Drupal. Hiermee voer je wijzigingen door in de editor, waarna je direct de definitieve opmaak van het bericht ziet. In de nieuwe versie van Drupal wordt de CKeditor geüpdatet van versie 4 naar versie 5. Aan de voorkant houdt dit in dat de editor een nieuwe, modernere uitstraling heeft gekregen, wat de gebruikerservaring verbetert ten opzichte van de voorgaande versies. Met de Autoformat functie kun je met behulp van shortcodes snel opmaak toepassen op de inhoud je schrijft. Bijvoorbeeld bold met *asteriks*, koppen met #, inline code met ‘text’, code block met “ en opsommingslijsten met *. Daarnaast zijn er verbeteringen doorgevoerd aan de functie voor plakken uit een document. De nieuwe CKeditor heeft de mogelijkheid om externe markeringen te verwijderen die bijvoorbeeld uit Word of Google Docs afkomstig zijn. Ook uploadt CKeditor nu automatisch afbeeldingen wanneer deze uit het klembord worden geplakt, in de plaats van het als een <img>-tag toe te voegen die naar de website van een derde partij verwijst. Daarnaast wordt het aan de achterkant voor programmeurs gemakkelijker gemaakt om uitbreidingen te implementeren.

Symfony 4 naar Symfony 6

Symfony is het onderliggende back-end framework waarop Drupal is gebouwd. In Drupal 10 wordt Symfony geüpdatet van versie 4 naar versie 6. Deze brengt de laatste verbeteringen van Symfony naar Drupal en helpt het systeem veilig te houden.

jQuery UI vervangen door moderne JavaScript componenten.

Drupal zal jQuery langzaam uitfaseren. In Drupal 10 wordt jQuery UI vervangen door JavaScript componenten. De overstap naar JavaScript voorkomt risico’s die in het verleden het gevold waren van beveiligings- en releaseprocessen van jQuery en jQuery UI.

Verwijderen van verouderde code

Verouderde Drupal core code en verouderde bibliotheken zijn in Drupal 10 verwijderd. Onder verouderde code verstaan we code die al tijdens Drupal 9 verbeteringen heeft ondergaan. Zulke code kan niet meteen verwijderd worden omdat dit een negatief effect kan hebben op de functionaliteit van bepaalde modules. Daarom wordt deze code gemarkeerd als ‘verouderd’ om aan te geven dat deze wordt verwijderd in de volgende Drupal versie. Dit geeft developers de tijd om hun code compatibel te maken met Drupal 10.

Een voorbeeld van verouderde code is de ‘NodeAddAccessCheck’. Deze functie bepaalt of een gebruiker toestemming heeft om een nieuw inhoudselement (node) aan de website toe te voegen. Hiervoor in de plaats is de ‘EntityCreateAccessCheck’ gekomen. Deze heeft dezelfde functie, maar controleert de toestemming voor elk stuk data, en niet alleen nodes.

Verwijderen van enkele kernmodules

Drupal 10 neemt afscheid van enkele modules die (volgens user surveys en statistieken) weinig worden gebruikt. Volgens Drupal core dicussies, zullen de volgende modules verwijderd worden van Drupal core:

• Aggregator - Verzamelt en toont gesyndiceerde content (RSS, RDF en Atom feeds) van externe bronnen
• QuickEdit - Een module voor in-place content editing
• HAL - Ondersteunt de links die nodig zijn voor hypermedia APIs
• Activity Tracker - Maakt het mogelijk recente content te tracken
• RDF - Voegt metadata to aan pagina’s
• Forum - Biedt discussiefora aan

Het verwijderen van bovenstaande modules maakt Drupal overzichtelijker en makkelijker te onderhouden.

Decoupled menu’s

Momenteel kun je met Drupal al een fantastische headless websites opzetten. Om dit proces nog makkelijker te maken en te standaardiseren is met Drupal 10 het Decoupled Menus Initiative in het leven geroepen. Dit is bedoeld om de beste manier te creëren voor JavaScript front-ends om configureerbare menu’s te gebruiken die worden beheerd in Drupal. Dit maakt Drupal niet alleen aantrekkelijk voor PHP-programmeurs, maar ook JavaScript-ontwikkelaars en ontwikkelaars van webcomponenten kunnen zich zo bij de Drupal gemeenschap aansluiten. Het inzetten van Drupal als headless CMS wordt zo gestroomlijnder en goedkoper.

Nieuwe thema’s

Drupal 10 heeft twee nieuwe standaard thema’s, die beide bijdragen aan een fijnere ervaring. Het administratieve thema Claro vervangt het Seven thema. Olivero vervangt het standaard thema Bartik.

Automatische updates

Een handige functie voor de kleinere websites: Drupal 10 bevat automatische updates voor Drupal core patch en security releases. Het handmatig bijwerken van een Drupal website kan tijdrovend, moeilijk en duur zijn. Het gevolg: veel kleinere websites stellen updates uit en zijn niet meer up to date, wat gevolgen kan hebben voor de veiligheid. Met dit initiatief voorziet Drupal websites automatisch van belangrijke (beveiligings)updates. Let wel op: Drupal geeft zelf aan dat deze automatische updates over het algemeen bedoeld zijn om kleine site-eigenaren te ondersteunen, die een ‘installeer-en-vergeet’ houding hebben ten opzichte van hun Drupal systemen. Grote websites met geavanceerde workflows adviseren we altijd met een betrouwbare webpartner samen te werken. Zo worden ook grote versie-updates goed doorgevoerd en getest, waardoor we ervoor zorgen dat je website het blijft doen. We signaleren uitval vroegtijdig en kunnen dit oplossen voordat het op je productie omgeving doorgevoerd wordt.

Waarom overstappen naar Drupal 10?

Drupal heeft zichzelf bewezen als één van de beste CMS’en ter wereld. Het verbeteren van de gebruikersvriendelijkheid staat dan ook hoog op de prioriteitenlijst. Door de verbeterde functies van Drupal 9 maakt Drupal 10 processen en onderhoud voor developers makkelijker, terwijl het tegelijkertijd flexibiliteit biedt. Drupal 10 stelt ontwikkelaars in staat om hun creativiteit te gebruiken om geweldige digitale transformaties te creëren.

Wanneer overstappen naar Drupal 10?

Het goede nieuws is dat de migratie van Drupal 9 naar Drupal 10 een relatief kleine stap is. Sinds Drupal 8 maakt Drupal gebruik van zogenaamde ‘punt’ releases (versie 9.0, versie 9.1, etc.), waarbij nieuwe technische ontwikkelingen en features opgenomen zijn. Deze functies zijn meestal niet nieuw, maar vervangen bestaande features compleet of voor een gedeelte.

Je gebruikt Drupal 9

Draait je platform al op Drupal 9? Dan is het verstandig om te updaten naar de laatste ‘punt’ release. Dan is de stap van Drupal 9 naar Drupal 10 niet zo groot. Heb je deze ‘punt’ release niet bijgehouden, dan kan een overstap wat meer werk zijn.

Je gebruikt Drupal 7 of 8

Draait je platform op Drupal 7 of Drupal 8? Dan raden we aan om zo snel mogelijk naar Drupal 9 over te gaan, om verzekerd te zijn van een veilig en optimaal werkend platform. De overstap van Drupal 9 naar 10 is dan ook weer relatief makkelijk. De ondersteuning van Drupal 9 stopt in november 2023, maar begin niet te laat met de upgrade en voorkom zo onnodige veiligheidsrisico’s.

Aan de slag met Drupal 10

Drupal 10 is weer een nieuwe stap om het Drupal CMS te verbeteren en de beste ter wereld te maken. Ook al lijken de veranderingen op het oog relatief klein, aan de technische kant worden veel updates gedaan die de beveiliging en stabiliteit van het platform garanderen.

Natuurlijk gaan we onze onderhoudsklanten die nu op Drupal 9 draaien upgraden naar Drupal 10. Om kinderziektes te voorkomen en te garanderen dat onze klanten gebruik kunnen maken van een stabiel Drupal platform, wachten we hier enkele maanden na de initiële livegang van Drupal 10 mee. Ook is het belangrijk dat modules die ingezet zijn in je project klaar zijn voor de overgang. We testen of er geen functionele uitval ontstaat. Is dit wel het geval, dan maken we een impact analyse en gaan we samen in gesprek over de wensen. Kunnen wij je helpen met de overstap naar Drupal 10, of gewoon eens samen sparren? Laat het ons weten!